Được đăng: 03 Tháng 5 2014

Thuộc dòng Tóc tiên – Holcoglosum. Cây dài trung bình từ 20 cm đến 30 cm , lá hình trụ tròn , phần cuống lá có rãnh không rõ rệt dài khoảng 20cm. Hoa to khoảng 1 cm, mầu xanh nhạt, lưỡi có 2 chấm mầu tím , mọc thành chùm 15 – 20 bông Cây này được tìm thấy tại vùng Khánh hòa – Vietnam......

Bùi Xuân Đáng – Một cây lan mới cho thế giới

Anh Nguyễn Phong thuộc Câu lac bộ hoa lan Tràng An Hà Nội vừa gửi cho tôi hình ảnh và một vài chi tiết của một cây lan mới lạ .
Chào Bác !Cháu mới kiếm được 1 cây lan , theo nhận định ban đầu của cháu thì nó thuộc dòng Tóc tiên – Holcoglosum . Cháu tìm hiểu thì không có thông tin về cây này nên muốn nhờ Bác liên hệ và tìm hiểu thêm về nó . Hy vọng là một cây mới cho Vietnam .Cháu mô tả sơ bộ thông tin :
- Cây dài trung bình từ 20 cm đến 30 cm , lá hình trụ tròn , phần cuống lá có rãnh không rõ rệt dài khoảng 20 cm.
- Hoa to khoảng 1 cm, mầu xanh nhạt , lưỡi có 2 chấm mầu tím , mọc thành chùm 15 – 20 bông Cây này được tìm thấy tại vùng Khánh hòa – Vietnam.
Cháu gửi kèm một số hình ảnh để Bác tham khảo .
Cháu sẽ chuẩn bị và gửi thêm thông tin chi tiết hơn.

Chào Bác !
Nguyễn Phong

Mới nhìn qua tôi nghĩ đó là cây Holcoglossum flavescens, nhưng anh Phong cho biết thêm :

Cây này nhiều khả năng cây này không phải cây Holcoglosum flavescens vì :
Cháu đã trồng cây Holc.flavescens rồi , cây này nhỏ hơn cây cháu đề cập nhiều , kết cấu lưỡi khác , số lượng hoa trên một chùm ít hơn nhiều …
- Cây cháu đề cập lớn hơn nhiều , cây trưởng thành dài đến 30cm , số lượng hoa trên một chùm rất nhiều, có chùm lên tới 30 bông và phân chia nhiều nhánh .Bông hoa đầu tiên nở khoảng ngày 10/2/2014 và hiện nay vẫn chưa tàn (25-2-2014)

Nhìn kỹ lai thấy cây lan này thì đúng như anh Nguyễn Phong nói, đó là một cây lan lạ. Tra cứu các tài liệu và hình ảnh nói về các cây Holcoglossum hiện hữu trên thế giới, kể cả các loài cùng chi Aeridinae: Papilionanthe và Paraphalaenopsis , đều có thân đơn và lá hình ống nhưng không thấy có một cây nào tuơng tự như cây này.

Vội vàng báo cho Tiến sĩ Phan Kế Lộc biết đề lấy mẫu vật và thu thập thêm hình ảnh, đồng thời gửi điện thư cho giáo sư Leonid Averyanov với hình ảnh và tư liệu. Khoảng 30 phút sau Leonid Averyanov xác nhận đó là một giống lan chưa từng thấy.

Sau đó mấy ngày Giáo sư Phan Kế Lộc và anh Chu xuân Cảnh lại gửi thêm cho tôi những hình ảnh duới đây.

Anh Nguyễn Phong còn cho biết thêm là khúc cây có 3 cây bám vào như hình ở bên trên, đã đuợc anh lấy về từ rừng khoảng 3 tháng truớc và nở bông hoa đầu tiên vào ngày 10/2/2014 và anh Chu xuân Cảnh đã chụp hình vào ngày 4-3-14. Như vậy là gần một tháng hoa vẩn chưa tàn. Cũng trong bức hình này, cây lan bên trái có tới 3 chùm hoa tất cả . Đó là những điểm đáng chú ý : Hoa đẹp,Nhiều chùm, Nhiều Hoa, Lâu tàn và nếu có thêm huơng thơm thì thực là : “ Huơng sắc vẹn toàn “.

Cuối cùng theo tin mới nhất, tiến sĩ Leonid Averyanov vừa mới gửi cho , mới biết rằng : Vì cấu trúc của bông hoa , nên cây lan này đuợc xếp vào loài Aerides ( Giáng Huơng ) chứ không phải là Holcoglossum. ( Xin xem nguyên văn bản công bố bằng Anh văn trong tờ Turczaninowia 2014, 17 (0) : 00–00) sẽ phổ biến nay mai.)

Việc ” Trông gà hoá cuốc này” một phần do vì sự hiều biết còn non kém, phần vì bị mờ mắt về thân lá của cây lan nên không còn chú trọng đến bông hoa nữa cho nên quên hẳn lời của lời vàng ngọc của Gunnar Seidenfaden, khoa hoc gia tên tuổi : Vấn đề chính là cấu trúc của bông hoa sau đó mới đến hình dáng, mầu sắc và thân lá.

Nhờ sự giới thiệu kịp thời với Tiến sĩ Leonid Averyanov( khi cây còn hoa ) đã giúp cho loài Aerides trên thế giới thêm một giống mới , mang một chút âm huởng Việt Nam : Aerides phongii Aver., sp.nov.

Xin chúc mừng anh Nguyễn Phong và Câu lạc bộ Tràng An, Hà Nội, một Câu lạc bộ có tới 2 ngừơi đã mang tên VN vào lịch sử hoa lan thế giới : Chu xuân Cảnh với cây lan hài Paph.canhii và bây giờ là anh Nguyễn Phong với cây Giáng Huơng :Aerides phongii. Chúc mừng ! Chúc mừng !

Xin muợn lại câu kết trong bài nói về Câu lạc bô Tràng An vào 6- 5-2010 :“Xin ghi nhớ tấm lòng ưu ái của các anh chị em trong CLB Tràng An và mong rằng các anh chị sẽ tìm ra nhiều cây lan mới lạ cũng như gìn giữ đuợc những cây lan gia bảo của chúng ta.”

Một lần nữa xin cám ơn bác Phan kế Lộc và các anh Phong, Cảnh đã chung sức làm rạng rỡ những cây lan Việt.

Vói cây lan này, loài Aerides trên thế giới sẽ là 12 giống, Việt Nam có 8 giống và tổng số cây lan rừng Việt Nam từ A-Z sẽ là 1154 giống.

Mừng ngày kỷ niệm 10 năm thành lập Hội HLVN tại Hoa Kỳ.

(Nguồn khoahocnet)