Có âm mưu qua ba món ăn? Cháo le le được những kẻ bán hàng đồn là trị yếu sinh lý, Viagra thuốc Nam. Để hữu hiệu hơn, họ còn gán cho Tuệ Tĩnh viết trong sách của ông.
– Ngữ Yên Trần Công KhanhThương chồng nấu cháo le le/ Nấu canh bông lý, nấu chè hột sen. Có thuyết âm mưu qua ba món này không? Bạn “phây” của tôi chỉ có một người trả lời là có. Tôi lại cho rằng đầu mối âm mưu là do ông Tuệ Tĩnh mà ra.

Tôi đã từng ăn thịt vịt trời mang kiếp vịt nhà của xứ Tây Ninh. Thịt ít mỡ, “thon thả”. Những người không khoái vịt siêu thịt sẽ thích ăn vịt cỏ hơn, vì thịt nó không ít xỉn như thịt le le. Người hảo của lạ, cũng nên ăn thử món cháo lưu danh ca dao. Mà thịt le le nên bằm thật nhuyễn ra, nấu cháo ngon hơn là internet bày chặt miếng.
Vậy tại sao thương chồng nấu cháo le le? Tờ Tiền Phong [1] dẫn Thiền sư Tuệ Tĩnh viết về le le: Le le (vịt trời) có vị ngọt tính bình, không độc, tác dụng ích khí, bổ trung, tiêu thực, ăn uống tích trệ, trúng phong, lở nhiệt, trừ các loại trùng… Thịt le le rất tốt cho người tỳ thận hư ăn uống kém, sinh lý yếu, mồ hôi trộm lở ngứa lâu lành và các chứng liên quan đến khí huyết hư [1].
Trong các ích dụng bài báo nêu ra, đáng chú ý nhất là ăn le le trị được “sinh lý yếu”. Phải chăng “âm mưu” nằm ở chỗ đó? Nhưng chỉ là ở bài báo dẫn Tuệ Tĩnh chớ sách Tuệ Tĩnh toàn tập [2] không có vị thuốc le le. Tội nghiệp cuộc đời của một vị Thánh y lận đận. Ông có lẽ nổi tiếng tới tai cả triều thần Trung Hoa, nên “nước lớn” đã yêu cầu cống nạp ông vào năm 1685, dưới thời Trần Phế Đế và Nghệ hoàng (Trần Nghệ Tông) nhiếp chánh.
Đó là thời Mạt Trần, quân lực yếu nhược, bị Chiêm Thành giết Trần Duệ Tông tại Bình Định, Chế Bồng Nga đánh tới Thăng Long. Lại đương lúc nhà Minh thịnh, muốn sao chẳng đặng? Rồi gần 300 năm sau, Nguyễn Danh Nho đi sứ sang Tàu tình cờ thấy mộ Tuệ Tĩnh ở Giang Nam, bia mộ có ghi “Ai về nước Nam cho tôi về với”. Nặng tình đồng hương, ông Nho về cho copy lại mộ bia bên Tàu, lập đền thờ, người khấn vái đông quá, Thiệu Trị sợ loạn, lệnh cho đục bỏ chữ và nhốt bia sau hậu điện. Bây giờ lại bị báo chí gây oan ức qua vụ cháo le le.

Nấu canh bông lý
Khi ra bông, thường được các bà mẹ hái nấu canh. Cua đồng cũng là một món nặng gốc Bắc hơn. Nó hiện diện trong các món canh Bắc như bông thiên lý, mồng tơi, rau đay, v.v. Nó hiện diện trong món bún riêu, canh bún cũng gốc Bắc luôn. Trang web của sở Y tế Nam Định ghi: “Theo Đông y, hoa thiên lý có vị ngọt tính bình, có tác dụng bồi bổ, thanh nhiệt, giải độc, phòng chống rôm sảy và nâng cao sức khỏe, là một vị thuốc an thần, điều trị chứng mất ngủ…” [4]. Tức là bông thiên lý vừa thanh nhiệt, vừa dễ lên giường đi ngủ.

Ngữ Yên
Cháo le le được những kẻ bán hàng đồn là trị yếu sinh lý, Viagra thuốc Nam. Để hữu hiệu hơn, họ còn gán cho Tuệ Tĩnh viết trong sách của ông.