Cuộc họp báo giữa không đơn thuần là một buổi đối thoại chính thức, mà nhanh chóng biến thành một màn đối
chất công khai với những lời lẽ gay gắt…
Siêu Thảm Họa Ngoại Giao: Năm Phút Nảy Lửa Tại Tòa Bạch Ốc
Dưới ánh đèn sân khấu của Tòa Bạch Ốc vào chiều ngày 28/02/2025, một chương
mới đầy tranh cãi đã được viết vào lịch sử đối ngoại của Mỹ. Cuộc họp báo giữa
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không
đơn thuần là một buổi đối thoại chính thức, mà nhanh chóng biến thành một màn đối
chất công khai với những lời lẽ gay gắt. Sự kiện này khiến dư luận quốc tế không
khỏi bàng hoàng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của mối quan hệ Mỹ – Ukraine.
Ngay từ những phút đầu, không khí căng thẳng đã bao trùm khi Trump không che
giấu sự bất mãn trước thái độ của Zelensky. Dưới ống kính truyền hình trực tiếp,
cuộc tranh cãi nổ ra khi Zelensky nhiều lần đính chính các phát ngôn của Trump liên
quan đến tình hình chiến sự. Đáp lại, Trump không ngần ngại đưa ra tuyên bố đanh
thép: "Các ông đang đặt mạng sống của hàng triệu người lên bàn cờ. Các ông đang
đẩy thế giới đến bờ vực của một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba."
Lời cảnh báo đầy tính răn đe này không chỉ thể hiện sự chỉ trích mà còn hàm chứa
một sự đe dọa rõ ràng. Trump tiếp tục công kích, cáo buộc Ukraine "thiếu tôn trọng"
đất nước đã viện trợ nhiều hơn bất kỳ ai.
Một đoạn tranh cãi nói lên sự nhạy bén thông minh của Zelensky khi Trump nói:
„…Nếu ông không có thiết bị quân sự của chúng tôi thì cuộc chiến này sẽ kết thúc
chỉ sau 2 tuần…“ Zelensky lập tức đáp trả: „Trong 3 ngày, tôi đã nghe được điều đó
từ ông Putin. Trong 3 ngày.“
Bất chấp những chỉ trích gay gắt, người đàn ông nhỏ bé với khuôn mặt trầm tư, mệt
mỏi. Một người đàn ông kiệt quệ, người đã mất hàng ngàn bạn bè và đồng đội vì
cuộc xâm lăng bất công và phi pháp của một kẻ độc tài, Zelensky vẫn giữ vững lập
trường. Ông phản bác mạnh mẽ: "Từ sau vụ sáp nhập Crimea năm 2014, không ai
dám hành động mạnh tay để ngăn chặn Putin“. Zelensky không ngần ngại gọi Putin
là "kẻ khủng bố", đồng thời bày tỏ sự thất vọng về những chính sách ngoại giao mà
ông cho là thiếu quyết đoán của các cường quốc.
Giữa lúc căng thẳng leo thang, Phó Tổng thống J.D. Vance liên tục xen vào, chỉ trích
Zelensky vì đã chọn đối thoại trước báo giới. Ông nhấn mạnh: "Tổng thống Trump
đang nỗ lực cải thiện tình hình, và các ông nên tỏ lòng biết ơn." Lời phát biểu của
Vance chỉ khiến cuộc đối chất trở nên hỗn loạn hơn, khi cả hai bên liên tục cắt lời
nhau trong một khung cảnh đầy căng thẳng.
Trump nhiều lần nhấn mạnh rằng Zelensky "không biết ơn" trước những hỗ trợ to
lớn của Mỹ. Đáp lại, Zelensky khẳng định ông luôn ghi nhận sự giúp đỡ của nhân
dân Mỹ.
Zelensky nên cám ơn chính phủ Trump khi họ đòi hỏi rằng Ukraine cần phải nhượng
bộ lãnh thổ cho Nga, khi nói rằng Ukraine không thể gia nhập NATO, khi nói rằng sẽ
có lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế ở Ukraine, nhưng lính Mỹ sẽ không đến, khi
họ yêu cầu Ukraine phải tổ chức bầu cử trong thời chiến giữa lúc bom đạn Nga đang
dội xuống các thành phố của Ukraine, khi chính quyền Trump tỏ ý nối lại quan hệ
ngoại giao với Nga, ám chỉ sẽ giảm trừng phạt Nga và mời Nga tham gia trở lại vào
G7, khi Mỹ đã biểu quyết “NO” trong Nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án Nga xâm
lược Ukraine ngày 24.2.2025.
Do đó, người mà Zelensky phải cảm ơn là: QUỐC HỘI MỸ, NGƯỜI DÂN MỸ.
Trump-Vance chưa hề làm gì cho Ukraine. Tất cả những thứ mà chính quyền Trump
đã thực hiện cho đến nay đều là những món quà cho Putin. Trump-Vance cần phải
nói Putin cảm ơn Trump-Vance chứ không phải Zelensky.
Ngoài ra lòng biết ơn mà Trump mong chờ không phải là một con đường một chiều.
Mỹ và châu Âu cung cấp viện trợ tài chính và quân sự, nhưng Ukraine cũng đã trả
giá bằng xương máu để bảo vệ nền độc lập của mình và duy trì trật tự thế giới trước
sự bành trướng của Nga. Ngoài ra, câu hỏi về "ai nên cảm ơn ai" càng trở nên nhức
nhối khi nhớ lại rằng chính Mỹ, Anh và Nga từng cam kết bảo đảm an ninh để
Ukraine từ bỏ hàng nghìn đầu đạn hạt nhân để trao cho Nga qua hiệp ước được ký
kết tại Budapest vào năm 1994. Nếu không có những lời hứa hẹn năm xưa, tình thế
của Ukraine ngày nay có thể đã rất khác.
Căng thẳng leo thang khi Trump cảnh báo, nếu tình hình không cải thiện, Mỹ sẽ "rút
lui" khỏi bất kỳ thỏa thuận hợp tác nào. Ông khẳng định: "Hoặc các ông đạt được
một thỏa thuận, hoặc chúng tôi sẽ rút lui hoàn toàn." Đây không chỉ là lời đe dọa, mà
còn là dấu hiệu cho thấy một sự thay đổi chiến lược lớn của Mỹ, tiềm tàng xu hướng
nghiêng về phía Nga.
Phản Ứng Quốc Tế: Châu Âu và Canada Đứng Về Phía Ukraine Trong Khi Điện
Kreml Mở Sâm Banh Ăn Mừng
Ngay sau cuộc họp báo gây tranh cãi, nhiều nhà lãnh đạo châu Âu đã nhanh chóng
lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ đối với Ukraine.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez khẳng định: "Ukraine không đơn độc."
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh: "Nga là kẻ xâm lăng và Ukraine là
nạn nhân. Chúng ta phải luôn ghi nhớ điều đó."
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cam kết: "Đức và các đồng minh châu Âu sẽ
tiếp tục sát cánh cùng Ukraine."
Friedrich Merz, Chủ tịch CDU và Thủ tướng tương lai của Đức, nhấn mạnh: "Chúng
ta không được nhầm lẫn giữa kẻ xâm lăng và nạn nhân."
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk khẳng định: "Ukraine không đơn độc" và chỉ trích
Trump vì đã làm tổn hại mối quan hệ song phương.
Ngoài ra, Thụy Điển đã ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược mới nhằm tăng cường
hợp tác quốc phòng và hỗ trợ Ukraine. Các phương tiện truyền thông Đan Mạch chỉ
trích thỏa thuận khoáng sản mà Trump đề xuất, cho rằng nó phản bội các đồng minh
châu Âu. Trong khi đó, các quốc gia Baltic bày tỏ lo ngại về nguy cơ suy yếu đoàn
kết khu vực nếu Mỹ thay đổi chính sách.
Canada đã nhanh chóng bày tỏ sự ủng hộ đối với Ukraine. Thủ tướng Canada Justin
Trudeau nhấn mạnh rằng Canada sẽ tiếp tục trợ giúp Ukraine trong cuộc đấu tranh
chống lại cuộc xâm lăng bất hợp pháp của Nga, đồng thời tái khẳng định cam kết đối
với dân chủ và chủ quyền của Ukraine. Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly cũng đưa
ra cam kết tương tự, khẳng định Canada sẽ tiếp tục cung cấp tài lực cần thiết để bảo
đảm an ninh, chủ quyền và khả năng phục hồi của Ukraine
Tại Mỹ, nhiều chính trị gia cũng lên tiếng phản đối cách đối xử của Trump. Liz
Cheney, thành viên Đảng Cộng hòa, tuyên bố: "Nhiều thế hệ người Mỹ yêu nước đã
chiến đấu vì những nguyên tắc mà Zelensky đang mạo hiểm mạng sống để bảo vệ."
Cựu cố vấn an ninh và người thân cận một thời của Donald Trump, John Bolton chỉ
trích: "Trump và Vance đã tuyên bố đứng về phía Nga trong cuộc chiến này. Đó là
một sai lầm thảm khốc đối với an ninh quốc gia của Mỹ."
Cuộc đối chất tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28/02/2025 diễn ra trong vòng năm phút và
sau đó Trump cho người mời Zelensky ra khỏi Tòa Bạch Ốc có thể là một cái bẫy
cùa Trump – Vance lập ra. Thông thường, các cuộc gặp gỡ kiểu này chỉ có một vài
phút để bắt tay và trao đổi xã giao, sau đó báo chí rời đi và cuộc thảo luận diễn ra kín
đáo rồi sau đó mới có một cuộc họp báo công bố kết quả. Nhưng lần này thì hoàn
toàn khác. Vở kịch được dựng lên, khán giả chính của màn trình diễn này là công
chúng Mỹ. Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance dường như cố gắng tỏ ra
hòa nhã trước, để tạo cảm giác họ sẵn sàng hợp tác. Sau đó, J.D. Vance "bóp cò",
Trump lao vào, và mọi chuyện bùng nổ. Cuối cùng, họ muốn có thể nói rằng: "Chúng
tôi đã cố gắng, các bạn đều thấy điều đó. Nhưng Zelensky thô lỗ, vô ơn." Mục tiêu là
thuyết phục người dân Mỹ rằng Ukraine không xứng đáng nhận hỗ trợ từ Mỹ.
Trump biết rằng đối thủ lớn nhất của ông hiện nay chính là người dân Mỹ, những
người mà ông chưa thể thuyết phục. Theo các cuộc khảo sát, 75% người Mỹ ủng hộ
tiếp tục viện trợ Ukraine, trong khi Putin bị xem là kẻ xâm lăng. Vậy Trump phải làm
sao để khiến công chúng tin rằng Mỹ nên đứng về phía Nga?
Giải pháp duy nhất là hạ bệ đồng minh, mà nay gần như là cựu đồng minh, rồi nói
trước công chúng rằng: "Zelensky không muốn hòa bình." Đó chính là câu nói quan
trọng nhất trong các cuộc phỏng vấn sau đó. "Zelensky không muốn hòa bình."
Nhưng hòa bình theo những điều kiện này, không có bất kỳ đảm bảo an ninh nào,
thực chất chính là đầu hàng.
Cuộc đấu khẩu ngày 28.02.2025nó không đơn thuần là một màn kịch chính trị mà
còn là dấu hiệu cảnh báo xu hướng thay đổi chính sách đối ngoại của Mỹ. Sự kiện
này đặt ra câu hỏi lớn về khả năng duy trì quan hệ giữa Ukraine và một nước Mỹ
dưới sự lãnh đạo của Trump.
Mỹ từng một lần phản bội và từ bỏ Việt Nam Cộng Hòa, đã rút lui và không thực hiện
cam kết trợ giúp khi miền Nam Việt Nam cần đến nhất nhưng với Ukraine – một
quốc gia anh dũng, đoàn kết và sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ chủ quyền – lịch
sử sẽ không dễ dàng lặp lại.
PT